Dynamo Kijów, AC Milan, Chelsea, ponownie Milan i znów Dynamo. Lista klubów Andrija Szewczenki-piłkarza nie jest długa, za to okazałe są jego sukcesy, jakie tam odnosił. Na Ukrainie pięć razy zdobywał mistrzostwo, wywalczył trzy krajowe puchary. We Włoszech był mistrzem, wicemistrzem (dwa razy), zdobywcą Pucharu Włoch, Superpucharu. Z Milanem wygrywał Ligę Mistrzów, grał też w finale, zdobył Superpuchar Europy. W Anglii dwukrotnie kończył rozgrywki na 2. miejscu, wywalczył też tamtejszy puchar, sięgnął po triumf w Pucharze Ligi Angielskiej. Zebrał wiele indywidualnych nagród, wymienić wszystkich nie ma sensu, bo nie o to chodzi. Chodzi o pokazanie, jak bogatą karierę piłkarską miał. Najbardziej prestiżową nagrodę przyznano mu w 2004 roku, kiedy to wygrał plebiscyt „France Football” i odebrał Złotą Piłkę. Od kilku lat realizuje się w zawodzie trenera. Pierwszym krokiem Szewczenki-szkoleniowca jest praca z reprezentacją Ukrainy, gdzie najpierw przez kilka miesięcy pracował jako asystent. Po EURO 2016 już samodzielnie prowadzi ukraińską kadrę.



Punkt pierwszy: zerwać z archaiczną piłką

I w tej roli Szewczence idzie coraz lepiej. Zaczęło się co prawda od przegranych eliminacji mistrzostw świata w 2018 roku. W grupie I Ukraińcy zajęli 3. miejsce, ustępując Islandii oraz Chorwacji. Dalej było tylko lepiej. Rozgrywki poprzedniej edycji Ligi Narodów reprezentacja Ukrainy ukończyła, wygrywając swoją grupę w Dywizji B (9 punktów w 4 meczach). Przez kwalifikacje do EURO 2020 nasi sąsiedzi przeszli jak burza. W ośmiu meczach zainkasowali 20 „oczek”, zostawiając w pokonanym polu Portugalię. Teraz są w grze o wygranie rywalizacji w stawce z Hiszpanią, Niemcami i Szwajcarią w Dywizji A grupa IV Ligi Narodów.

Krótka charakterystyka ukraińskiej drużyny pod wodzą Szewczenki, o jaką pokusił się grający w Dynamie Tomasz Kędziora, wiele mówi o stylu pracy „Szewy” w reprezentacji. „Zespół gra ciekawy i skuteczny futbol. W ich kadrze, podobnie jak w naszej, doszło do zmiany pokoleniowej i szansę dostało wielu młodych zawodników”. Szewczenko prowadzi kadrę inaczej niż poprzednicy. Przede wszystkim uważa się go za symbol nowoczesności. Postawił na ofensywę. Zamiast staromodnego 1-4-2-3-1 stosuje ustawienie 1-4-3-3. Punktem wyjścia takiego sposobu gry jest zbudowanie silnego środka pola, co mu się udało.



Wizja według której grają Ukraińcy jest autorskim pomysłem byłego napastnika, ale nie trudno w tym wszystkim dostrzec wpływów włoskich. Lata gry w Milanie (1999-2006 oraz 2008-09) i współpraca z wielkimi fachowcami świata trenerskiego, swoje zrobiły. Odcisnęło to piętno na postrzeganiu futbolu przez Szewczenkę z perspektywy szkoleniowca. – Po prawie czterech latach wakacji wracam do wielkiej piłki jako trener. Pracowałem z uznanymi szkoleniowcami jak Walerij Łobanowski, Carlo Ancelotti, Jose Mourinho, którzy mają ogromne doświadczenie. Kurs trenerski pozwolił mi wykształcić własne pomysły i zdeterminować swoją wizję futbolu. Mam nadzieję, że to mi w przyszłości pomoże – mówił Szewczenko, który swój sztab nieprzypadkowo skompletował w oparciu o włoskich ludzi. Jego asystentami są były piłkarz Lazio Rzym i Milanu Mauro Tassotti oraz Andrea Maldera.

Po drugie: otaczaj się mądrymi ludźmi

Sam zainteresowany liczy, że w przyszłości uda mu się objąć stery ekipy „Rossonerich”. Tę rolę przypisuje mu się już od dłuższego czasu. Rok temu był kandydatem na trenera drużyny z Mediolanu. – Po zdobyciu doświadczenia w drużynie narodowej, jego celem będzie objęcie klubu. Czy to Serie A, czy Premier League – to dla niego bez różnicy. Ciężko pracuje i imponował mi tym od samego początku. Chciał mnie i Mauro słuchać, akceptuje inny punkt widzenia. Szewczenko dużo nauczył się od trenerów, z którymi pracował, a Carlo Ancelotti był dla niego mentorem. Jest skrupulatny i przywiązuje dużą wagę do szczegółów podczas przygotowań do meczów i podczas śledzenia rozwoju piłkarzy. Z Massimiliano Allegrim łączy go umiejętność czytania gry, przewidywania co się stanie, kiedy trzeba cofnąć się i bronić, a kiedy atakować całą drużyną. Sheva jest wiarygodny i zawodnicy mu ufają, co jest podstawą nowoczesnego futbolu – opisywał Szewczenkę Maldera w rozmowie z włoskimi mediami.

Szewczenko przy każdej sytuacji podkreśla, jaki wpływ wywarł na nim Ancelotti i Milan. – Kiedy patrzę na wspaniały Milan, w którym grałem, niezwykłe jest widzieć, ilu kolegów z tamtej drużyny zostało trenerami. Myślę, że każdy kto pracował z Ancelottim nauczył się czegoś. To dowód na to, że byliśmy nie tylko wielkimi piłkarzami. Mieliśmy mądrych ludzi, którzy nas prowadzili – wyznał „The Athletic”.



Ale to od Łobanowskiego, pod okiem którego grał i trenował w Dynamie, wyniósł najwięcej. – Dowiedziałem się od niego, jak ważna jest dyscyplina. Nauczył mnie, że nie ma napastników i obrońców, bo jako drużyna atakujemy i bronimy. On jako pierwszy nauczył mnie pressingu, biegać jak reszta. Dzięki niemu zrozumiałem jak czytać grę. Jednak największą lekcję, jaką mi udzielił, to zrozumienie, że jeśli wierzysz w siebie, możesz osiągnąć wszystko. Są chwile, kiedy wciąż widzę go w swoich snach – przyznał selekcjoner Ukrainy o zmarłym w 2002 wybitnym trenerze, rewolucjoniście futbolu, nie tyle ukraińskiego, co ówczesnego ZSRR. To on inspirował wielu szkoleniowców. W obecnej pracy Szewczenko może wykorzystać wszystkie wzorce, jakie dostał, będąc zawodnikiem. Wybitnym zawodnikiem. Szewczenko to dziś legenda futbolu na Ukrainie. Czy także jako trener zbuduje swój pomnik?

Piotr Wiśniewski