Aktualności
[NARODOWY MODEL GRY] Habrat, Smolarow i Stokowiec o Przygotowaniu Psychologicznym
Jak autorzy tworzyli Przygotowanie Psychologiczne?
Paweł Habrat, psycholog sportu: Na publikację składają się doświadczenia i przemyślenia trzech osób: pierwszego trenera – Piotra Stokowca, asystenta trenera – Łukasza Smolarowa, ale również psychologa sportowego, czyli moje własne. Każdy z nas patrzy na psychologię trochę z innej perspektywy. Nasze doświadczenia to oczywiście praca w klubach Ekstraklasy, moja pracy w Reprezentacji, czy z grupami młodzieżowymi, ale aby przygotować taką publikację potrzebna jest wiedza akademicka, z podręczników, czy czasopism. Staramy się być na bieżącą z nowościami.
Jak wyglądały przygotowania tego suplementu Narodowego Modelu Gry?
Łukasz Smolarow, asystent trenera Lechii Gdańsk: Przygotowania były długie, bo tak naprawdę poświęciliśmy na to ostatnie dwa lata. Zakres materiału był duży a nam przyświecał cel by stworzyć coś przystępnego, prostego i przy tym uniwersalnego. Sporo czasu poświęciliśmy na selekcję materiału, wybranie tego, co naszym zdaniem najistotniejsze, oraz wymyślenie struktury publikacji, czasochłonne było też wymyślanie konkretnych przykładów. Większość tego suplementu jest oparta na artykule, który cztery lata temu stworzyliśmy dla czasopisma „Asystent Trenera”. Suplement, jest unowocześnioną wersją tego tekstu, poszerzona o to, co w tym czasie się wydarzyło. Także w naszych głowach.
<<<POBIERZ WSZYSTKIE SUPLEMENTY NARODOWEGO MODELU GRY>>>
Do kogo skierowane jest Przygotowanie Psychologiczne?
Paweł Habrat, psycholog sportu: Przede wszystkim adresatami są cztery grupy odbiorców. Ta najważniejsza to trenerzy. Przydatne informacje znajdą tam jednak także zawodnicy, rodzice, ale również psycholodzy sportu, którzy zaczynają swoją przygodę z psychologią praktyczną i będą pomagać trenerom, by wpływać na psychikę zawodników.
Jak zbudowany jest ten suplement?
Łukasz Smolarow, asystent trenera Lechii Gdańsk (na zdjęciu powyżej): Struktura jest ciekawa. Chcielibyśmy, by umożliwiała łatwość posługiwania się terminami psychologicznymi. W związku z czym stworzyliśmy czternaście zagadnień, z czego dziesięć jest ubranych w takie skrótowce jak KOP, NOS, OK i KO, którymi można bardzo szybko przywołać określone zagadnienia psychologiczne. KOP to Koncentracja, Opanowanie i Pewność siebie. NOS to jest Nastawienie, Odpowiedź i Sto procent zaangażowania, OK - Odpowiedzialność i Kreatywność, KO - Komunikacja i Konsekwencja. Do tego mamy jeszcze cztery tematy, którym poświęciliśmy więcej miejsca: motywację, którą opisujemy w kontekście zawodnika; liderowanie, które opisujemy w kontekście trenera; współpracę, którą opisujemy w kontekście drużyny; oraz umiejętność stawiania celów, którą opisujemy, by pokazać, że psychologia jest ważna nie tylko w trakcie meczów, ale także przed nimi i po nich. Psychologia jest obecna w każdym momencie procesu treningowego, a jednocześnie dotyczy zawodnika, trenera, drużyny, jak również środowiska, które jest wokół.
Co czytelnik znajdzie w tym suplemencie Narodowego Modelu Gry?
Paweł Habrat, psycholog sportu (na zdjęciu poniżej): Przede wszystkim znajdzie tam wskazówki pokazujące różne aspekty psychologii sportu, zarówno w pracy z drużyną, zawodnikiem, jak i nad sobą. Ale również środki i narzędzia pozwalające lepiej zarządzać zespołem. Znajdzie informacje o tym, jak człowiek funkcjonuje właśnie w kontekście grupy, czyli zespołu, również w kontekście takich aspektów jak presja i stres. Dodatkowo, czytelnik dowie się jakie umiejętności psychologiczne rozwijać w zespole, u zawodników, ale też kształtować w zawodzie trenera.
Suplement Przygotowania Psychologicznego zawiera również grafiki. Dlaczego?
Łukasz Smolarow, asystent trenera Lechii Gdańsk: Poza zwróceniem uwagi na treść podkreślamy formę. W suplemencie sporo piszemy o tym jak można komunikować się. Jak trener może komunikować się z zawodnikiem. Jako trenerzy prezentujemy zawodnikom odprawy, animacje i ten przekaz nie może być jedynie werbalny. Dlatego wydało nam się naturalne, by poszukać takiej drogi, która często dosyć skomplikowane rzeczy tłumaczy w sposób prosty. Ktoś patrzy na obrazek i jest w stanie przywołać o czym jest mowa. Plansze komiksowe zajmują aż 28 stron. Jesteśmy przekonani, że dzięki obrazom nasze treści łatwiej dotrą do trenerów. A przy okazji - czasami trenerów właśnie nie odróżnia treść a forma.
Na co powinni zwrócić uwagę trenerzy, którzy sięgną po ten suplement?
Piotr Stokowiec, szkoleniowiec Lechii Gdańsk: Chcemy, żeby trenerzy sięgający po suplement wiedzieli, że to nie jest to poradnik. Niech ta publikacja stanowi inspirację. Liczymy na to, że uporządkowanie wiedzy psychologicznej i połączenie jej z praktyką podaną w przystępny sposób pozwoli trenerom rozwijać i szukać wiedzy również poza suplementem. Poza tym zwróciłbym uwagę, że wszystko to o czym piszemy w kontekście zawodnika, wszystkie te umiejętności psychologiczne, które posiada zawodnik powinny także, a może i przede wszystkim dotyczyć trenera.
Jakie są najważniejsze aspekty Przygotowania Psychologicznego?
Paweł Habrat, psycholog sportu: Myślę, że takim najważniejszym aspektem jest świadomość trenera w zakresie psychologii sportu. Świadomość narzędzi psychologicznych do pracy z zespołem jak i nad samym sobą. Współczesny trener powinien rozumieć procesy psychologiczne wpływające na zawodnika, drużynę, aby móc na nie wpływać i je kontrolować.
Co jest największym wyzwaniem dla trenera w kontekście przygotowania psychologicznego jednostek i drużyny?
Piotr Stokowiec, szkoleniowiec Lechii Gdańsk: Największym wyzwaniem jest zbudowanie świadomej drużyny i kształtowanie świadomego zawodnika. Nie ma z kolei świadomych zawodnika i drużyny bez świadomego trenera. Najpierw trener powinien potrafić w tych wszystkich aspektach psychologicznych płynnie się poruszać. Dla nas jako trenerów bardzo ważne jest usamodzielnianie zawodników, sprawianie, by oni tę wiedzę, którą posiada trener potrafili wykorzystać w życiu codziennym na boisku i poza nim. Sprawienie, by poradzili sobie w trudnych sytuacjach bez trenera, by potrafili podejmować samodzielnie decyzje. To zawsze wymaga dużego wysiłku i czasu.
Jakie znaczenie ma obecnie przygotowanie psychologiczne trenerów i zawodników na najwyższym poziomie?
Piotr Stokowiec, szkoleniowiec Lechii Gdańsk: Gra na najwyższym poziomie to gra w której najważniejszy jest wynik. Pojawia się stres, presja własnych ambicji czy kibiców. Trzeba potrafić się odnaleźć, zachować koncentrację, opanowanie emocji i jednocześnie czuć się odpowiedzialnym za zespół, by on także potrafił sobie radzić z grą o stawkę, koncentrując się na tym co w danym momencie najważniejsze. Trener jako lider, ja w swojej pracy jako lider muszę sprawić, by drużyna podążyła za mną, podążała w jednym kierunku, żeby relacje w drużynie były bardzo dobre, po to żebyśmy mogli osiągać cele sportowe. By jako grupa być skutecznym potrzebne są dobre relacje na boisku i poza nim, musimy umieć sprawnie współdziałać.
Rozmawiał Michał Zachodny